Қазақстанда АЭС салу керек пе? Бұл сұрақ бүгінде ел аузында, қоғам талқысында. Президент Жарлығына сәйкес шешімді референдум арқылы халық айтады.
10/09/2024 05:00
402
оқылды
Алайда қоғамда түрлі ой, түрлі көзқарас пен пікір қайшылығының болуы – заңды. Дегенмен «Шымшық сойса да, қасапшы сойсын» дейтін қазақ үшін қандай мәселеде де маманның пікірі маңызды. Біз Ұлттық ядролық орталықың бас директоры Эрлан Батырбековтен атом энергетикасы елімізді қанша жылға электр энергиясы тапшылығынан құтқаратынын сұраған едік.
– АЭС-тің біздің еліміз үшін маңыздылығы қандай?
– Атом электр стансалары бүгінде мемлекеттің экономикалық даму үшін энергияға деген қажеттілігін қамтамасыз ете алатын тұрақты, жоғары технологиялық және экологиялық таза энергия көздері екені дәлелденген. Әлемнің 32 елінде жалпы белгіленген қуаты шамамен 375 ГВт (эл) болатын 415 атом энергоблоктары жұмыс істейді, бұл қолда бар барлық энергия генерациялаушы қуаттардың 10%-ын құрайды. Қазір әлемде 20 мыңға жуық реактор-жылу пайдалану тәжірибесі жинақталған. Сонымен қатар бүгінде тағы 60 атом энергоблоктары салынуда. АТЭХАГ-нің оптимистік болжамына сәйкес, 2050 жылға қарай атом энергиясын генерациялау үлесі 14%-ға жетеді.
Қазақстанда электр энергиясының үдемелі тапшылығы байқалады. Болжалды теңгерімге сәйкес 2035 жылға қарай тапшылық белгіленген қуаттылықтың 3 ГВт-қа дейін жетуі мүмкін. Бүгінде Қазақстанның негізгі генерациялаушы қуаттары – КСРО кезінде салынған энергияның жылу көздері, олар өздерінің соңғы ресурстарын өндіруде және тез арада ауыстыруды қажет етеді. Сонымен қатар парниктік газдар шығарындыларымен байланысты жаһандық экологиялық қатерлердің өсуін ескере отырып, біздің мемлекет 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптандыруға қол жеткізу бағытын қабылдады. Еліміздің көміртегі бейтараптандыруға қол жеткізудің тиісті стратегиясы Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Жарлығымен бекітілген.
Қазақстанның электр стансалары жиынтығының қолжетімді қуаты – қазір 20 ГВт-дан аспайды. Ірі өндірістік кәсіпорындар электр энергиясының негізгі тұтынушылары, олар барлық тұтынушының 70%-ын құрайды. Жақын болашақта олардың саны артады, ал өнеркәсіптік кәсіпорындарға базалық электр қуаты деп аталатын көздерден электр энергиясын тұрақты, тәулік бойы жеткізу қажет. Мұндай көздерге ЖЭС және АЭС жатады. ЖЭС салу тиімсіз болғандықтан, базалық қуатты генерациялау бөлігінде біз үшін жалғыз шешім тиімді, экологиялық таза атом энергетикасын дамыту маңызды. Бұл шешім көлемі бойынша Қазақстан Республикасының әлемдік көшбасшы, атом отыны үшін бастапқы шикізатты – табиғи уранды өндіру фактісімен және Ұлттық ядролық орталығы болып саналатын дамыған ядролық ғылымның болуымен негізделген. Сондықтан атом энергетикасын дамыту біз үшін уақытылы және жалғыз дұрыс шешім екені белгілі.
– Халық арасында АЭС салуға емес, оны кім салатынына алаңдаушылық басым сияқты. Әлемдік тәжірибеде қай елдің атом электр стансасы қауіпсіз деп саналады және біз кімді таңдауымыз керек деп ойлайсыз?
– Қазақстанда АЭС салу үшін қандай да бір реакторлық технологиялардың қолайлылығына қатысты Ұлттық ядролық орталық ұсынылатын реакторлық технологияларды бағалау үшін алдын ала өлшемшарттар әзірлегенін атап өту қажет. Олардың негізгілері келесілерді айқындайды: реактор референтті болуы тиіс, яғни қазірдің өзінде салынған үлгісі және пайдаланудың оң тәжірибесі болуы тиіс. Қарастырылып отырған реактор базасындағы АЭС III немесе III+ буынына жатқызылуы керек, реактор әлемдегі ең кең таралған және жақсы жағынан танытқан жылу нейтрондарында екі контурлы, су-сулы болуы және реактор қондырғысының қуат диапазоны 1000 – 1400 МВт аралығында болуы керек.
Біз әзірлеген өлшемшарттарды ескере отырып, қазір Қазақстанда АЭС салу жөніндегі жобаны іске асыруға қызығушылық білдірген және келіссөздер жүргізіліп жатқан реакторлық технологияларды жеткізушілердің шорт-парағы қалыптастырылды. Бұл параққа әлемдегі төрт жетекші: EPR-1200 реакторы бар француздық EDF, ВВЭР-1200 реакторы бар ресейлік «Росатом» МК, APR-1400 реакторы бар кореялық KHNP және АPR-1000 реакторы бар қытайлық CNNC компаниялары кіреді. Техникалық жоспарда барлық ұсынылған реактор қажетті өлшемдерге сәйкес келетіндіктен, Қазақстанда АЭС салуға қатысты референдумда мәселе оң шешілген жағдайда ел мен технологияларды жеткізуші компанияны таңдау кезінде мәселелердің барлық жиынтығы, мысалы: болашақ АЭС үшін құрылыс пен отын өндірісін оқшаулау мәселелері, кредиттеу шарттары және ұсынылатын жобаның қаржылық схемасы, пайдаланылған ядролық отынмен жұмыс істеу мәселелері, әрине, құрылысқа жоспарланған күрделі шығындар және тағысын тағылар қаралуы тиіс. Сондықтан қай ел салатыны туралы сұрақ әлі де талқылауға жатады.
– АЭС үшін қажетті кадр мәселесі қалай шешілмек, оны салуға және дұрыс пайдалануға отандық мамандардың әлеуеті жете ме?
– Ұлттық ядролық орталықың мысалында ғана оның қалыптасуы кезінде негізгі міндеттердің бірі – елімізде атом энергетикасын дамыту үшін ғылыми-техникалық, технологиялық және кадрлық база құру. Қазір Ұлттық ядролық орталық атом саласының кадрларын даярлау мәселелеріне көп көңіл бөлуде. Өз қызметіміз барысында біз жоғары білікті деген көптеген ғылыми кадрды дайындадық. Кәсіпорында өңірлік университеттердің бітіруші кафедраларының 3 филиалы жұмыс істейді.
Еліміз атом энергетикасында жұмысын жаңадан істеп жатқан жоқ – Ақтауда 1973 жылдан 1999 жылға дейін әлемдегі алғашқы ЖН-350 жылдам нейтронды тәжірибелік-өнеркәсіптік реактор сәтті пайдаланылды, қазір 3 зерттеу реакторы, екеуі Ұлттық ядролық орталықта және біреуі Ядролық физика институтында жұмыс істеп тұр. Сонымен бірге Қазақстанның атом саласы атом энергетикасының бастапқы шикізатын жеткізуші және ірі кәсіпорын – Қазатомөнеркәсіп компаниясымен, сондай-ақ атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалану саласында жұмыс істейтін басқа да ұйымдар түрінде ұсынылғанын атап өткен жөн. Жалпы, жобалық пысықтауды ғылыми сүйемелдеу, құрылыс, АЭС-ті пайдалану және пайдаланудан шығару мәселелері бойынша біз тұтастай алғанда қажетті кадрлармен қамтамасыз етілгенбіз.
Әлемдік тәжірибеге сәйкес АЭС-ті пайдаланушы персоналын жасақтау үшін орта есеппен 2 энергоблокты АЭС-ті пайдалану кезеңінде жоғары және арнаулы орта білімі бар 2000 адамға дейінгі персонал қажет. Ол үшін атом энергетикасын дамытудың болашақ мемлекеттік бағдарламасы шеңберінде кадрлар даярлаудың тиісті жоспары көзделеді.
Қазір Үкімет Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша техникалық және инженерлік саладағы ғылыми және білім беру негізін кеңейту бойынша нақты жұмысқа кірісті және нақты шешімдер қабылдап, шетелдік техникалық жоғары оқу орындарының филиалдарын ашу, техникалық мамандықтарға гранттарды ұлғайту және тағы басқа да кезеңіне шықты. АЭС реактор қондырғысын жобалаушылар мен өндірушілер кез келген жағдайда әдетте, персоналды даярлаудың мамандандырылған бағдарламасын қарастыратыны атап айтуымыз керек.
– АЭС салу үшін екі алаң таңдалғаны белгілі. Дегенмен нақты таңдау Алматы облысының Жамбыл ауданындағы Үлкен ауылына түсіп отырған сияқты. Сіздің ойыңызша, қайда салған тиімді?
– Бүгінде Ұлттық ядролық орталық Қазақстанда АЭС салу бойынша дайындық жұмыстарына ғылыми-техникалық қолдауды қамтамасыз ететінін айта кету керек. Бұл бағытта біздің кәсіпорын негізгі қатысушылардың бірі болып табылатын жұмыс пен зерттеулердің үлкен көлемін орындады. Ең өзекті зерттеулерде АЭС-ті орналастырудың басым аудандары белгіленді, олар Алматы облысы Жамбыл ауданы Үлкен кенті және Абай облысы Курчатов қаласы. Зерттеулерде сондай-ақ Қазақстан жағдайында құрылыс үшін реакторлық қондырғының оңтайлы түрі айқындалды, АЭС қауіпсіздігінің қажетті аспектілері қаралды, қолда бар және қажетті инфрақұрылым, радиоактивті қалдықтармен және пайдаланылған ядролық отынмен жұмыс істеу мәселелері, құрылыс пен жобаны басқарудың ықтимал схемалары, сондай-ақ көптеген басқа да мәселе, оның ішінде болашақ АЭС үшін кадрлар даярлау қажеттілігі талданды. Еліміздің оңтүстігінде электр энергиясының болжамды тапшылығын ескере отырып, стансаның қуаты 2 800 МВт дейінгі АЭС құрылысының ең қолайлы ауданы ретінде Алматы облысы Жамбыл ауданы Үлкен ауылының ауданы ұсынылды.
– Егер біз еліміз үшін стратегиялық және экономикалық шығындар тұрғысынан АЭС құрылысының тиімділігіне назар аударатын болсақ… Бұл өзін ақтай ма?
– АЭС құрылысы еліміздің энергетикасын әртараптандыруға мүмкіндік береді. Бірінші кезекте электр қуатының тапшылығы проблемасын шешуге ықпал етеді, сонымен бірге тек атом саласында ғана емес, әлемдік тәжірибеден белгілі болғандай, атом саласындағы бір орын өнеркәсіптік аралас салаларда 10 орынға дейін басқа да жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді. АЭС қазақстандық ғылым мен өнеркәсіптің қуатты драйвері болады, біздің табиғи байлығымызды, атап айтқанда, шетелге сататын уранды барынша толық және ұтымды пайдалануға мүмкіндік береді.
АЭС тікелей орналасатын аудан үшін тікелей инвестициялардың көзі болады, бұл – осы аймақтың инфрақұрылымы мен экономикасының дамуына айтарлықтай әсер етеді деген сөз. АЭС құрылысы және оны пайдалану жобасына тікелей тартылған экономикалық белсенді халықтың да, қызмет көрсету саласында жұмыспен қамтылған халықтың да ағынының өсуіне алып келеді. Өңірдің бюджетіне түсетін салық түсімдерін бірнеше есе арттырады және оның тұрғындарының өмір сүру сапасын едәуір жақсартуға мүмкіндік береді. Әлемдік тәжірибеге сүйенсек, бұл оң өзгерістердің мысал ретінде келтіруге болатын толық тізімі емес.
– Атом электр стансаларының климаттың өзгеруіне, экологияға әсері қандай?
– Егер экология туралы және оған атом электр стансасының құрылысы қалай әсер ететіні туралы айтатын болсақ, жауабым біржақты – сөзсіз оң әсер етеді. Әлемде көмірсутек шикізатын жағатын жылу стансалары атмосфераға шығаратын көмірқышқыл газы мен басқа да зиянды заттектердің концентрациясы қауіпті түрде өсіп келе жатқаны ешкімге құпия емес. Тіпті, көмірді жағу өнімдерін тазартудың заманауи жүйелерімен жабдықталған жылу стансасы, бір жыл ішінде атмосфераға қуатына қарай және әртүрлі бағалау бойынша 7-ден 120 мың тоннаға дейін күкірт тотығын, 2-ден 20 мың тоннаға дейін азот тотығын, 700-ден 1 500 тоннаға дейін күлді шығарады, ал арнайы тазартусыз екі-үш есе жоғары және 3-тен 7 миллион тоннаға дейін көмірқышқыл газын шығарады. Сонымен қатар жүздеген тонна улы метал – күшән, кадмий, қорғасын, сынап және т.б. орын алған жүздеген мың тонна күл түзіледі. Бұл оғаш болып көрінуі мүмкін, бірақ эксперименталды түрде ірі ЖЭС аймағында сәулеленудің жеке дозалары АЭС маңындағы ұқсас дозадан 5-10 есе асып түсетіні анықталды. Бұл атмосфераға жану өнімдерімен бірге шығарылатын ЖЭС-ке арналған бастапқы шикізаттағы табиғи радионуклидтердің орын алуымен шартталған.
Сонымен бірге АЭС жанында қалыпты пайдалану үдерісінде тек қарапайым, табиғи радиоактивті фон тіркеледі. АЭС-тің белгіленген қуаттылығының бір ГВт-ы жылына 5,9 млн тонна көмір немесе 2,2 млн тонна мазут немесе 2,6 млрд текше метр газ үнемдеуге мүмкіндік береді. Бұл ретте егер көмір стансасы туралы айтатын болсақ, органикалық отынды жағу кезінде пайда болатын зиянды газдардың көп мөлшерінің шығарылуына және жылына 830 мың тоннаға дейін қатты қалдықтардың пайда болуына жол берілмейді.
– Рақмет!
Сұхбаттасқан
Тілекгүл ЕСДӘУЛЕТ
Ғылым өнеркәсіп Эрлан Батырбеков АЭс салу қуатты драйвер
Үйлену бойынша көш бастап тұрған 3 өңір аталдыМәжіліс төрағасы Ерлан Қошанов туған ауылдағы халықтың ахуалы қалайМырзағали Айтжанов қызын Махмұт Сабырханға ұзаттыҚорғаныс министрлігі Ақтаудағы сарбаз өліміне қатысты мәлімдеме жасады«Өзім аң-таңмын»: Мырзағали Айтжанов «танымал боксшыға қызын тұрмысқа берді» деген ақпаратқа пікір білдірдіАтышулы блогер Мұрат Әбділда бостандыққа шықты
Гаухар Тасбергенова: Консерваторияны жаңа деңгейге көтеру – басты мақсат
Жаңа оқу жылы басталды. Еліміздегі жоғары оқу орындарына ондаған мың студент оқуға түсті. Соның ішінде биыл 280 талапкер Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясын таңдап, музыка өнерін меңгеруге бел буды.
07/09/2024 06:20
553
оқылды
Қазақстан мен шетелдерде қажет білікті мамандарды даярлауды жоғары деңгейде қамтамасыз етіп келе жатқан еліміздің жетекші музыкалық жоғары оқу орнына биыл – 80 жыл. Көпке белгілі музыканттарды тәрбиелеп шығарған бірегей білім ордасының бүгінгі жағдайы, консерваторияның биылғы мерейтойын қалай тойлау жоспарланып отырғаны, оқу орнының материалдық-техникалық базасы мен оқыту үдерісіндегі мәселелер, студенттер мен профессорлар қандай қиындықтарға тап болып жатқаны туралы ректор Гауһар Тасбергеновамен сұхбаттасқанды жөн көрдік.
– Гауһар Қошқарбекқызы, ректор қызметіне тағайындалғаныңызға көп уақыт өтпеді. Нақтырақ айтқанда, Қазақстанның ғана емес, бүкіл дүниежүзіндегі музыка сахнасына кадр дайындап отырған білім ордасының басшысы қызметіне кіріскеніңізге екі ай болды. Студенттерді қабылдауға дайындала алдыңыз ба?
– Қызметке жаңа тағайындалғаныммен, консерватория өзім түлеп ұшқан мектебім. Менің бүкіл өмірім консерваториямен байланысты. Осы жерде фортепиано сыныбын бітірдім. Кейін осында «Арт-менеджмент» бағдарламасы бойынша PhD докторы атандым. Сондықтан консерватория студенті болудың қандай екенін жақсы білемін.
Дайындыққа келетін болсақ, жаңа оқу жылына тастүйін әзірміз десек те болады. Биыл 250 студентті грантқа, 30 студентті ақылы негізде қабылдадық. Қазір бізде 20-дан астам мамандық бойынша 14 кафедра бар.
Біздің жоғары оқу орны бұрыннан өз оқытушыларының жоғары кәсіби шеберлігімен танымал. Соның арқасында біз Қазақстаннан тысқары жерлерге де танымал әйгілі музыканттардың тұтас бір шоғырын тәрбиеледік. Оқуын жаңа бастап жатқан студенттеріміз де бүкіл ел мақтан ететін көрнекті өнерпаздар болатынына шын жүректен сенемін.
– Қандай мамандықта болсын, оқытудың академиялық жағынан бөлек, практика мәселесі өте өзекті. Музыканттарды дайындауда практика қалай жолға қойылған?
– Иә, музыканттарды дайындау ерекше тәсілді қажет етеді. Студенттердің барлығы бірдей солист немесе концертмейстер бола бермейді. Көбі екінші немесе үшінші скрипка ретінде оркестрде жұмыс істейді. Бұл да арнайы тәжірибені қажет етеді.
Біз студенттермен жұмыс істеуге белгілі музыканттарды шақырамыз. Осылайша, олар нағыз кәсіби мамандардан сабақ алады. Мысалы, бізде «Астана Опера» театрының бірінші скрипкасы Қаламқас Жұмабаева, дарынды дирижер Қанат Омаров сияқты шеберлер сабақ береді. Бұл студенттердің солист шеберлігін меңгеріп қана қоймай, оркестрде жұмыс істеуді үйренуіне мүмкіндік береді. Бұл олардың болашақ мансабы үшін өте маңызды.
– Консерваторияның өз студенттік оркестрі бар ма?
– Әрине. Консерваторияда бірнеше студенттік оркестр бар. Қазір бес оркестр – симфониялық, камералық, халық аспаптары, фольклорлық және үрмелі аспаптар оркестрлері жұмыс істейді. Бұл музыканттарды дайындаудың маңызды бөлігі. Біз студенттердің практикалық тәжірибе алуын барынша қамтамасыз ету үшін белсенді қызмет атқарамыз. Өңірлерден келген музыкалық колледждердің үздік студенттерімен тәжірибе алмасуды да енгізіп жатырмыз. Бұл оларға біздің студенттермен оркестрде бірге ойнауға мүмкіндік беріп, кәсіби өсуіне, одан әрі дамуына ықпал етеді.
Симфониялық оркестріміз жоғары деңгейде өнер көрсетіп жүр. Тамыз айында Мәскеуде атақты маэстро Юрий Башмет ұйымдастырған Әлемдік жастар оркестрлері фестиваліне қатысты. Консерваторияның сегіз студенті Юрий Абрамовичтің жетекшілігімен Моцарт бағдарламасын орындаған ТМД елдерінің біріккен жастар симфониялық оркестріне іріктеліп алынды. Бұл жас музыканттар үшін үлкен жетістік. Сондай-ақ біздің оркестр студенттік оркестр болса да, үздіксіз дамып, үлкен жетістіктерге жетіп келе жатқанының дәлелі.
– Жетістіктермен қатар консерваториядағы кейбір мәселеге де тоқтала кетсек. Мысалы, жақында ғана Мәжіліс депутаты Ринат Зайытов консерваторияда бірнеше проблема барын айтып пікір білдірді.
– Иә, Ринат Рифхатұлының пікірін мен де естідім. Әрине, өзі консерваторияға келіп, көзімен көріп кетсе жақсы болар еді, 100 рет біреуден естігеннен бір рет өз көзімен көрген артық қой. Өйткені проблемалар жоқ емес, оны ашық айту керек, соның ішінде депутаттардың да мәселені білгенін құп көреміз. Мысалы, жақында бізге бірқатар мәселе бойынша Мәжілістің Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің төрағасы Асхат Аймағамбетов арнайы келді. Бұл кездесу өте маңызды қадам болды. Шығармашылық университеттер саласындағы заңнаманы жетілдіруге қатысты бірқатар мәселені талқыладық. Мысалы, Doctor of Art мамандандырылған докторантурасын ашу, магистратура бағдарламалары мен докторанттардың жарияланымдарына қойылатын талаптарды өзгерту, сондай-ақ концертмейстерлердің жалақысын көтеру. Бұл өзгерістер музыкалық білім беру сапасын айтарлықтай жақсартады.
Ең алдымен, консерватория мәселелеріне назар аударып отырған барлық жанашыр қайраткерге, соның ішінде Мәжіліс депутаттарына шын жүректен алғысымды білдіремін. Бұл біз үшін өте маңызды. Өзекті мәселелерді жоғары деңгейде көтеру оны тиімді шешуге мүмкіндік береді.
Ұзақ уақыт бойы консерватория басшылығы белгілі бір шешімдерге жауапкершілікпен қараған жоқ. Салдарынан бүгінде көптеген мәселе туындап отыр. Иә, консерваторияда қиындық тудырып отырған мәселелер бар. Мысалы, материалдық-техникалық база ескірген, жаңартуды қажет етеді. Жалпы, қаржыландыру көлемі ұлғайса, жоғары білікті мамандарды даярлауға, Қазақстанның музыка өнерін дамытуға үлкен септігін тигізер еді. Тарихи маңызы зор концерттік залдарымыз күрделі жөндеуді қажет етеді. Әсіресе, орган залы. Оны қалпына келтіру үшін айтарлықтай қаражат қажет. Бұл мәселелер жедел шешуді талап етеді. Біздің меценаттар мен демеушілер де осы қажеттіліктерге назар аударады деп үміттенемін.
Ректорлық қызметке тағайындалған кезімде Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева консерваторияға қатысты проблемалық мәселелерді анықтап, оның алдағы даму стратегиясын ұсынуды тапсырған болатын. Біз осы бағытта негізгі ұсынымдарды дайындап, талқыладық.
Алдағы уақытта министрлікпен бірлесе отырып, осы мәселелерді шешу бойынша жұмыс істейтін боламыз.
Консерваториямыздың келешекте дамуы үшін аса маңызды мәселелерді шешуде қамқорлық танытып, белсенді қолдау көрсеткен депутаттарымызға тағы да алғыс айтамын. Бірлескен күш-жігердің арқасында өнер ордасын жаңа деңгейге көтеріп, оның одан әрі өсіп-өркендеуін қамтамасыз ете аламыз деп сенемін.
Проблемаларға осылай көңіл бөліп, ашық айтудың арқасында біз консерваторияның оқу үдерісі мен материалдық-техникалық бөлігін тиісті деңгейге жеткізе аламыз деп ойлаймын. Ал сұрағыңызға қайта оралсақ, профессорлық-оқытушылық құрамды қысқарту болған жоқ. Қысқарту алдағы жоспарымызда да жоқ екенін толық жауапкершілікпен айта аламын. Себебі біз үшін әрбір ұстазымыздың орны ерекше. Түптеп келгенде, олар қазақ мәдениетіне қажет бірегей кадрлар.
– Консерваторияның алдағы мерейтойын қалай және қай деңгейде өткізуді жоспарлап отырсыздар?
– Биыл Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясына 80 жыл толып отыр. Бұл – әйгілі музыканттардың тұтас бір буынын тәрбиелеп, әлі де Қазақстан мен әлемнің музыка өнерінің дамуына үлес қосып келе жатқан оқу орнымыз үшін маңызды да атаулы дата.
Мерейтойлық шаралар қараша айының соңында басталып, жоғары деңгейде өтеді. Желтоқсан айының басында үлкен мерейтойлық концерт болады. Оған консерваторияны дүниежүзіне танытқан атақты түлектерді шақырдық. Қонақтар арасында біздің консерваторияның құрметті профессорлары да болады. Олар – музыкадағы әлемдік есімдер. Бірақ нақты кім келетінін айтпай-ақ қояйын. Бұл біздің қонақтарымыз бен қатысушыларымыз үшін ерекше тосынсый болмақ.
Мерейтойлық шаралар бір аптаға созылады. Әрі тек концерттермен шектелмей, мерейтойға маңызды шығармашылық элемент қосатын шеберлік сабақтарын да қамтиды. Барша қазақстандықты Алматының ең үлкен алаңдарының бірінде өтетін осы айтулы шараға қатысуға шақырамын. Бұл біздің консерваториямыз үшін тарихи оқиға болады деп сенемін.
Біз өз тарихымызды мақтан тұтамыз және алда әлі талай жетістіктер мен үлкен жеңістер күтіп тұрғанына сенімдіміз!
– Әңгімеңізге рақмет! Қызметіңізге сәттілік тілеймін. Алдағы мерейтойларыңыз құтты болсын!
Сұхбаттасқан
Ардақ СҰЛТАН
Ғылым өнеркәсіп Эрлан Батырбеков АЭс салу қуатты драйвер
Үйлену бойынша көш бастап тұрған 3 өңір аталдыМәжіліс төрағасы Ерлан Қошанов туған ауылдағы халықтың ахуалы қалайМырзағали Айтжанов қызын Махмұт Сабырханға ұзаттыҚорғаныс министрлігі Ақтаудағы сарбаз өліміне қатысты мәлімдеме жасады«Өзім аң-таңмын»: Мырзағали Айтжанов «танымал боксшыға қызын тұрмысқа берді» деген ақпаратқа пікір білдірдіАтышулы блогер Мұрат Әбділда бостандыққа шықты
Бүгін TRENDS
- Мақпал Жүнісова әлеуметтік желі арқылы халықтан кешірім сұрады 5,207
- Боксшы Қамшыбек Қонқабаев Бишімбаев отырған түрмеге барды 4,156
- Қазақстанда кімдер өмір бойы жәрдемақы алатыны белгілі болды 2,829
- «Нағыз бақыттың не екенін түсіндім»: Ерке Есмахан жан сырын ақтарды 2,256